I. CHUẨN BỊ TÀI LIỆU
1. Mục tiêu bài học
- Giúp học sinh rèn luyện kỹ năng làm bài thi môn Ngữ văn theo định hướng mới.
- Tăng cường khả năng đọc hiểu văn bản, viết nghị luận xã hội và nghị luận văn học.
- Ôn tập, hệ thống hóa kiến thức trọng tâm chương trình Ngữ văn 12.
2. Phương tiện, học liệu
- Bộ 8 đề ôn thi THPTQG môn Ngữ văn (đề luyện tập theo cấu trúc chuẩn của Bộ GD&ĐT) do GV thực hiện chuyên đề tự soạn, tổng hợp.
- Máy chiếu, bảng phụ, phiếu học tập.
- Tài liệu chuẩn kiến thức, kỹ năng Ngữ văn lớp 12.
- Phiếu phản hồi đánh giá hoạt động nhóm, cá nhân.
II. BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ
1. Tên chuyên đề: Luyện đề thi tốt nghiệp THPT Quốc gia
2. Nội dung chuyên đề
- Giới thiệu cấu trúc đề thi Ngữ văn THPTQG dành cho giáo viên: Ma trận, Bản đặc tả, Bảng đối chiếu yêu cầu cần đạt và câu hỏi Đọc hiểu, Đề chính thức, Hướng dẫn chấm.
- Phân tích các dạng câu hỏi: Đọc hiểu, Viết đoạn văn nghị luận xã hội, Viết bài văn nghị luận văn học.
- Hướng dẫn học sinh cách đọc đề, xác định yêu cầu, lập dàn ý và triển khai bài viết hiệu quả.
- Đổi mới phương pháp dạy học: tổ chức hoạt động nhóm, đánh giá theo tiêu chí, sử dụng kỹ thuật Khăn trải bàn trong dạy học đọc hiểu, kĩ thuật XYZ trong dạy học viết đoạn văn nghị luận, Trò chơi nhận thức khi ôn tập tri thức ngữ văn.
- Nhấn mạnh việc phát triển tư duy phản biện, kỹ năng trình bày, năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
3. Ý nghĩa chuyên đề
- Góp phần nâng cao chất lượng ôn thi THPTQG môn Ngữ văn.
- Tăng tính chủ động, sáng tạo và tư duy học sinh trong quá trình học tập.
- Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên thông qua hoạt động nghiên cứu bài học.
III. THỰC HÀNH TIẾT DẠY
1. Tên bài dạy: Luyện đề thi tốt nghiệp THPT Quốc gia
2. Phương pháp, hình thức tổ chức
- Dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh.
- Sử dụng phương pháp nhóm, vấn đáp, Trò chơi nhận thức, Kỹ thuật XYZ, Kĩ thuật khăn trải bàn.
- Học sinh làm bài theo nhóm – cá nhân – thảo luận – phản biện – trình bày kết quả.
3. Tiến trình tiết học
3.1. Khởi động (5 phút)
- Trò chơi nhận thức: Ô chữ 6 hàng ngang, 1 hàng dọc (chơi theo nhóm), ôn tập Tri thức ngữ văn tổng hợp. HS chơi theo nhóm.
- Mục tiêu: tạo không khí học tập sôi nổi, dẫn dắt vào nội dung luyện đề.
3.2. Hình thành kiến thức (30 phút)
- Giáo viên giao đề luyện tập gồm 3 phần:
+ Đọc hiểu (1 văn bản ngắn – thơ): Học sinh làm việc nhóm 4 người theo kĩ thuật Khăn trải bàn, trả lời 5 câu hỏi đọc hiểu.
+ Viết đoạn nghị luận xã hội (khoảng 200 chữ): HS làm việc cá nhân, lựa chọn đoạn văn hay nhất nhóm để trình bày trước lớp; các nhóm đánh giá đoạn văn theo Phiếu tiêu chí.
3.3. Luyện tập và thực hành (20 phút)
- Viết bài nghị luận văn học: Học sinh làm việc nhóm phân tích đề, chia sẻ hướng làm theo Kĩ thuật XYZ.
3.4. Củng cố, đánh giá (5 phút)
- Học sinh tự đánh giá đoạn văn nghị luận văn học đã làm theo Phiếu tiêu chí.
- Giáo viên tổng kết bài học, nhấn mạnh kỹ năng trọng tâm cần nhớ.
IV. NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA TỔ
- Các giáo viên trong tổ cùng phát biểu, đóng góp ý kiến, nhận xét cho tiết học.
- Nhận xét tổng kết của tổ trưởng chuyên môn - Cô Nguyễn Thị Ái Vân: Bài dạy đã bám sát yêu cầu cần đạt của chương trình, được triển khai theo đúng kế hoạch bài học đã được xây dựng và chỉnh sửa, hoàn thiện trong tổ bộ môn. Học sinh học tập với tinh thần tích cực, năng động; ôn tập, rèn luyện và phát triển được một số kĩ năng cần thiết trong việc giải quyết các yêu cầu của đề bài theo hình thức kì thi THPT Quốc gia. Giáo viên cập nhật kiến thức nhanh chóng, hướng dẫn một cách ngắn gọn nhưng đầy đủ, tác phong sư phạm vững vàng.
